'Yusuf' Tayyip Erdoğan
Financial Times gazetesi, Türkiye ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (KBY) arasında imzalanan petrol boru hattı anlaşmasını ele aldığı makalede, KBY’nin egemen bir devlet olmadığını ve böyle bir anlaşma imzalama yetkisi ile ilgili şüphelerin arttığını ifade ediyor.
BBC Türkçe’ye göre, gazetenin Türkiye muhabiri Daniel
Dombey'nin yazdığı makalede, Ankara ve Erbil'in gizli bir petrol anlaşması
yaptığı ve bunun Orta Doğu'nun haritasını değiştireceği yönündeki heyecanlı
konuşmaların yıl boyunca devam ettiği, ancak şimdi anlaşmanın açıktan ilanını
takiben ne zaman ve nasıl uygulanacağına dair kuşkuların arttığı belirtiliyor.
TOP BAĞDAT'TA
Makale şöyle devam ediyor:
“Yetkililerin, ilkeler üzerinde Nisan'da görüş
birliğine varıldığını söylediği anlaşma, enerji bakımından yoksul Türkiye'ye
petrol ve daha sonra doğalgaz getirecek, Ankara'yı Kürt petrol yataklarında pay
sahibi yapacak ve Kuzey Irak KBY'yi Bağdat'taki merkezi hükümetten ekonomik
bağımsızlığa doğru yaklaştıracak.
GlobalSource danışmanlık şirketinden Atilla
Yeşilada’ya göre Türkiye açısından da bu anlaşma, ucuz gaz ve nakil ücreti
sayesinde 2016-17'de ülkenin ticaret aşığını 3-5 milyar dolar
azaltabilir."
Dombey'e göre bu durumu karmaşıklaştıran şey, kendi
bayrağı, ordusu ve hükümeti olmasına rağmen KBY'nin egemen bir devlet olmaması.
Makalede, Türkiye'nin geldiği aşamada anlaşmanın
geleceğinin Bağdat ve Erbil'e bağlı olduğunu söylediği belirtiliyor ve Enerji
Bakanı Taner Yıldız'ın geçen hafta sarf ettiği "Top şimdi Kuzey Irak ve
Irak merkezi hükümetinde” sözü aktarılıyor.
Dombey, petrol gelirlerinin önemli bir bölümünün
merkezi hükümete aktarılması nedeniyle Türkiye'nin, anlaşma yürürlüğe
girdiğinde Bağdat'ın fikrini değiştireceğini düşündüğünü, ancak anlaşmanın
detaylarının açığa kavuşmasından sonra Bağdat'ın bunu kabul etmediğini belirtiyor.
KARAR ERDOĞAN'DA
Makale şöyle devam ediyor:
"Taner Yıldız'a anlaşmada nihai sözün Bağdat'ta
olup olmadığını sorduğumuzda ne onayladı ne de reddetti. Bu arada geçen hafta
Viyana'daki OPEC toplantısında Irak Enerji Bakanı, Irak'In kaygılarının
giderilmesi halinde anlaşmanın mümkün olabileceğini, fakat ihracat ödemelerinin
merkezi hükümetin belirlediği hesap üzerinden yapılması gerektiğini vurguladı.
"Bazı uzmanlar anlaşmaya pek ihtimal vermiyor...
Teneo danışmanlık şirketinden Crispin Hawes 'Kürtlerin gürlemesine ve
iyimserliğine rağmen kartlar esas olarak Irak hükümetinde' diyor. KBY'nin
Bağdat'tan gelecek gelirlere bağlı olduğu, Irak'ın ise kuzeyden gelecek ekstra
gelire ihtiyaç duymadığı belirtiliyor.
Fakat Irak Parlamentosu danışmanlarından Luay
el-Katip, Bağdat ile Ankara arasında devletlerarası bir şekilde yeniden
belirlenmesi halinde anlaşmanın mümkün olduğunu söylüyor.
Özel sohbetlerde Türk yetkililer ise Irak'ın
itirazları devam ederse anlaşmayı hayata geçirme kararının Başbakan Erdoğan'da
biteceğini ifade ediyor.
Altyapısı tamamlanmış bu anlaşmadan faydalanmak
Erdoğan'ın elinde. Fakat Başbakan aynı zamanda Irak ile yaraları sarmaya
çalışıyor ve Maliki'nin rızasını almadan KBY ile anlaşmayı hayata geçirirse bu
çaba boşa gidecek.
Erdoğan böyle bir tercihte bulunmak istemeyecektir.
Türkiye'nin ekonomik olanakları ve diplomatik nüfuzu da dahil birçok şey,
Ankara ve Erbil'in kendi planlarına Bağdat'ı razı edip edememesine bağlı.”
Türkiye’nin Kuzey Irak bölgesel yönetimiyle yaptığı petrol
anlaşmasına, Irak merkezi yönetimi tepki göstermiş bu nedenle hükümet geri adım
atmıştı. Henüz anlaşmanın imzalanmadığını söyleyen hükümet, ortaya çıkan
bilgilerle yalanlanmıştı.
0 comments
Write Down Your Responses