‘Şii İran Türkiye’ye karşı duruyor’
Financial Times yazarlarından David Gardner İran-ABD yakınlaşması ile ilgili bir analiz kaleme aldı
Financial
Times yazarı David Gardner, ABD ile İran arasındaki buzların erimesinin
bölgede dengeleri değiştirebileceğini belirtiyor:
“ABD ve Rusya’nın – Esad’ın kendi halkına karşı zehirli gaz
kullanması sonucu- kazaen vardıkları uzlaşma henüz test edilmedi.
Suriye, bu anlaşmaya uymak için her gün şartlar ileri sürerken,
Washington ve Moskova, Şam’ın kimyasal silahlarından vazgeçmemesi
halinde ne olacağı konusunda hala farklı görüşte. Bu müphem anlaşma,
nükleer silah emellerine set çekmek için, Suriye’nin müttefiki İran’la
bir uzlaşmanın sıçrama tahtası olarak sunuluyor. Suriye hâlihazırda
İslam dini içinde Şii-Sünni savaşının cephesi. Şii İran, Sünni Arap
yöneticiler ve Türkiye’ye karşı duruyor. İran’la ilgili her şey Orta
Doğu’da dengeleri değiştirir.”
ABD Başkanı Barack Obama ve yeni İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani
arasında mektup teatisi yapıldığını ve İran liderinin Obama’nın
sözlerini “incelikli” ve “çok önemli bir geleceğe doğru atılmış küçük
adımlar” olarak nitelediğini anımsatan yazar şöyle devam ediyor:
“ABD, İngiltere ile birlikte 1953′te İran’ın petrollerini elinde
tutmak için seçimle işbaşına gelmiş bir hükümetin devrilmesine yardım
etti, 1980-88 yılları arasındaki İran-Irak savaşında Irak’ın yüz
binlerce İranlıya karşı kimyasal silah kullanmasını görmezden geldi.
1979 İran İslam devriminden sonra Tahran elçiliğini basarak ABD’yi
aşağıladığını, Beyrut Büyükelçiliğini havaya uçurttu, yine Beyrut’ta
Amerikan deniz piyadelerini bombalatarak Lübnan’dan çıkarttı, ABD’yi
Kontra skandalının içine çekti. Batılı bir diplomatın deyimiyle Obama
şimdi artık ‘ödeşelim’ diyor gibi görünüyor.”
“Eğer İran’la ABD arasındaki yumuşama süreci ilerlerse, şu üç görüş
doğru çıkar: Birincisi İranlılar içgüdüsel olarak Orta Doğu’da en
Amerikan yanlısı insanlardır. (İsrailliler hariç tutulmamıştır) İkincisi
İran’ın pasif kalmasıyla Orta Doğu’daki en kötü sorunlar hafiflemeye
başlar. Bu sadece Suriye için değil Lübnan, Filistin, Irak ve Afganistan
için de geçerli. Üçüncüsü savaş tüm bu sorunları geri döndürülemeyecek
şekilde daha da kötüleştirecek ve felaketin eşiğindeki bu ülkeleri daha
da sarsacak.”
0 comments
Write Down Your Responses