İran ve 5+1 Grubu arasında, Tahran'ın nükleer programına ilişkin müzakerelerde ara anlaşma sağlandı. İmzalama törenine, Cenevre'de 5+1 Grubunu oluşturan Rusya, ABD, Çin, Fransa, İngiltere ve Almanya dışişleri bakanları ile Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton katıldı.

AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton, dün müzakerelere katılan tarafların üzerinde anlaştığı ortak görüşleri açıkladı. Açıklamada, imzalanan anlaşmanın, İran nükleer sorununun uzun vadeli ve kapsamlı şekilde çözülmesinin yolunu açtığı belirtildi.

Anlaşmada neler var?

İran ile 5+1 grubu arasında varılan anlaşmaya göre, İran uranyumu yüzde 20 oranında zenginleştirmeyi 6 aylık bir süre için durduracak, ancak daha düşük oranda zenginleştirmeyi sürdürecek. Arak reaktörünün yapımını durduracak. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) tarafından denetlenen İran nükleer programı, şu anki kapasitesini koruyacak. 5+1 Grubu, İran'ın barışçıl amaçlarla uranyum zenginleştirme hakkını kabul etti. UAEK, İran'ın nükleer programını daha sıkı denetleyecek.

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Javad Zarif, İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sınırlaması karşılığında, 5+1 Grubunu oluşturan ülkelerin İran'a yeni yaptırım kararı almayacağını, aynı zamanda petrol ihracatı, kimyasal sanayi, otomotiv üretimi ile değerli metal ticareti gibi alanlardaki yaptırımları gevşeteceği taahhüdünde bulunduğunu söyledi.

Obama: Önemli adım

ABD Başkanı Barack Obama, İran'ın nükleer programına ilişkin müzakerelerde anlaşmaya varılmasıyla ilgili olarak Beyaz Saray'da açıklama yaptı. Obama, anlaşmanın, İran nükleer programına yönelik kapsamlı bir çözüme ve "güvenli bir dünyaya" doğru önemli bir adım olduğunu belirterek, İran'ın nükleer silah elde etmesi konusunda tüm kaygıları gidermesi gerektiğini söyledi. Varılan anlaşmanın bir ara aşama olduğunu, Batı'nın İran'a yönelik yaptırımları gevşetmesini öngördüğünü ifade eden Obama, 6 aylık süre içinde taahhütlerini yerine getirmemesi halinde İran yönetimi üzerindeki baskıyı artıracaklarını kaydetti.

Ruhani: Derhal nihai müzakereler başlasın

Yaptırımların yumuşatılması karşılığında İran'ın yeni santrifüjleri inşa etmeyeceğini, modern santrifüjleri kullanmaktan vazgeçeceğini söyleyen Obama, İran'ın barışçıl nükleer program hakkını tanıdığını bildirdi ve UAEK'nın sıkı denetiminde bulunması gerektiğini vurguladı. İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani bugün (24 Kasım) internet sitesinde yayınlanan açıklamasında, İran nükleer sorununda varılan anlaşmayla yeni bir ufuk açılacağını belirtti. Ruhani, Reuters'e yaptığı açıklamada, nükleer programlarına ilişkin kapsamlı nihai anlaşmaya ilişkin müzakerelerin bir an önce başlayacağını ve ülkesinin buna hazır olduğunu bildirdi. Ruhani, İran'ın bu müzakerelerin geciktirilmeden başlamasını istediğini söyledi.

İran Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Marzih Afkham yaptığı açıklamada, İran'ın altı ülke ile yaptığı görüşmede başarı kazandığını, bunun anlamının da İran'a uranyum zenginleştirme hakkının tanınması olduğunu söyledi.

Afkham anlaşmanın imzalanması ile İran'a yönelik yaptırımlar gevşetilirken yeni yaptırımların da olmayacağına dikkat çekerek, tarafların çabalarıyla gelecekte İran'a yönelik yaptırımların tamamen kaldırılacağını ve İran'ın meşru haklarının da tamamen tanınacağını ifade etti.

İsrail tepkisi alçak perdeden

İsrail Dışişleri Bakanı Avigdor Liberman, İran nükleer programına ilişkin müzakerelerde varılan anlaşmanın arkasından, İsrail'in oluşan durumu tekrar değerlendirmek zorunda olduğunu, zira bugün tamamen farklı bir gerçeklik ile karşı karşıya olduklarını söyledi. Rus ITAR-TASS haber ajansının bildirdiğine göre, Liberman, İran ile 5+1 Grubu arasında varılan anlaşma için "İran diplomasisinin büyük zaferi ve Batı diplomasisinin büyük hatası" diye yorumladı. Liberman, "Bunun sonucunda, hiç şüphesiz, tüm Ortadoğu bölgesinde delice bir nükleer silahlanma yarışı olacak. Ne Suudi Arabistan, ne Türkiye, ne de Mısır, kimsenin oturup beklemeyeceği apaçık. Onlar da kendi nükleer programlarını başlatacak" dedi. İsrail Başbakanlık Özel Kalemi'nden yapılan açıklamada, İran'ın bu "kötü anlaşma"yla istediği her şeyi kazandığını ileri sürüldü. Açıklamada, bir yandan İran'a yönelik yaptırımların büyük ölçüde gevşetildiğine dikkat çekerken, diğer yandan İran'ın nükleer planının en önemli parçasının saklı kaldığını savundu.

 http://www.aydinlikgazete.com/mansetler/28059-iran-nukleeri-kabul-ettirdi.html